
ABD’de Birleşik Otomobil İşçileri Sendikası (UAW), 16 Eylül Pazartesi sabahı, ABD’nin Orta Batı ve Güney bölgelerindeki General Motors fabrikalarında yaklaşık 50.000 üyesini greve çıkardı. Bu 2007’de şirket ve sendikayı karşı karşıya getiren GM grevinden beri özel sektörde gerçekleşen en büyük grev. Grevin üzerinden geçen ilk ayın ardından UAW, General Motors’un da üzerinde mutabık olduğu bir anlaşma önermiş olsa da, işçiler nezdinde bu anlaşma kabul görmedi.
ABD’de General Motors greviyle beraber 55 fabrika ve parça merkezinde üretim durdu. Çeşitli analistlere göre grev, General Motors için günde 50 milyon dolarla 100 milyon dolar arası kar kaybına mal oluyor. Grevden önce şirketin yalnızca bu çeyrekte 3,5 milyar dolar kâr etmesi bekleniyordu.
Grevci işçilerin temel taleplerini anlayabilmek için ilk olarak 2007’de imzalanan toplu iş sözleşmesine dönmek gerekiyor. General Motors bu TİS’le beraber büyük bir saldırı planını hayata geçirmişti: Kademeli ücretler. Bu yeni sisteme göre 2007’den sonra işe alınanlar, 2007’den önce girenlerden kademeli olarak daha az ücret alacaklardı ve sosyal haklardan daha az yararlanabileceklerdi. Ek olarak, artık alınacak olan işçilerin önemli bir bölümü kadrosuz, yani taşeron olacaktı. Bu TİS işçileri kendi arasında bölmeyi amaçlıyordu. Ancak General Motors’un bugünkü grevci işçileri bu bölünmeyi engelledi. Zira grevin temel talebi insanca bir TİS imzalanmasının yanı sıra, 2007’de geçen kademe sisteminin de kaldırılması ve herkesin kadroya alınıp eşit haklara sahip olması.
Türkiye’de Türk Metal, BMİS ve Çelik-İş sendikaları altında toplanan metal işçilerinin bu birlikçi tutumu yakından incelemeleri büyük önem arz ediyor. Çünkü 2019 TİS dönemi kapıda ve işverenler ile hükümetlerin başvurduğu öncelikli saldırı taktiği, farklı TİS teklifleri üzerinden metal işçisini bölmeye çalışmak olacaktır.
General Motors işçileri konuşuyor
“Greve çıkmak aynı anda hem korkutucu hem de güç verici. Korkutucu çünkü geçinmemiz gerekiyor ve ne kadar süre grevde kalacağımızı bilmiyoruz. Çok uzun olmasını istemiyoruz ama bir yandan da kendimizi göstermemiz gerektiğini farkındayız. Grev güç verici çünkü beraberce direniyoruz. Milyarlarca dolar kâr sağlayan bir şirkete imtiyaz göstermeyi kabul etmiyoruz. Çünkü hepimiz birlikteyiz. Birlik olmanın ve sayıca fazla olmamızın verdiği bir güven var. Dayanışma içinde birlikte direniyoruz”
- Shawn Edwards, GM’nin Detroit-Hamtramck montaj fabrikasında çalışan ve üç senelik kıdeme sahip işçi.
“Kademeli ücret sistemi berbat. 2007’de ve 2009’da sendika bizi satmıştı. Satılmıştık. Bütün geçici işçiler tam süreli yapılmalı. Bütün ama bütün sözleşmeleri elimizden aldılar ve rekor düzeyde kâr edelerken bile karşılığında hiçbir şey vermediler. Asıl soru, kârın yüzde kaçının emek gücüne geri döndüğü? 2008 çöküşünden sonra bize dediler ki kemer sıkmaları kabul etmeliymişiz ve ettik de. Şimdi sıra bize hak ettiğimiz geri vermekte. Bu sözleşme mücadelesindeki en önemli taleplerimizden biri sağlık hakkımızı kullanabilmek. Bu iş bizim vücudumuzu mahvediyor. Çevrenize bakın. Ben topallıyorum, şu adam da topallıyor – ve emin olun burada çalışmaya başlamadan önce topallamıyorduk. Şirketin kârlarını yaratırken yıllarımızı harcadık ve şimdi bizi bir kenara atıyorlar. Bizi umursamıyorlar. Onlara göre bizler sadece sayılarız.”
- Mike, Detroit-Hamtramck fabrikasında 15 senedir çalışan bir işçi.
“Fabrikada hiçbir iletişim aracı yokken bu greve çıktık. General Motors haber kanallarına dağıtmadan önce sözleşme masasına ne getirildiği hakkında hiçbir fikrimiz yoktu. Genellikle ortalıkta dedikodular olur ve aslında hiçbir şey yoktur. Bu benim ikinci grevim. 2007’de buradaydım ve o sıralarda bir geçici işçiydim. Kovuldum ve sonra tekrar işe alındım. Şirketin kârını paylaşması gerekiyor. Geçici işçiler sürekli işçiler olmalı ve sağlık sigortamızı cebizimizden ödememeliyiz.”
– Betty, Detroit-Hamtramck fabrikasında 12 yıldır çalışan bir işçi.
Bir Cevap Yazın